Odpowiednie zabezpieczenie budynku przed wilgocią oraz szkodliwymi substancjami obecnymi w gruncie stanowi element decydujący o trwałości budynku i bezpieczeństwie użytkowników. Nieświadomość lub ignorowanie kwestii hydroizolacji może skutkować konsekwencjami, które będą wiązać się z kosztownymi naprawami, utratą wartości nieruchomości lub zagrożeniem zdrowia mieszkańców. Niestety podczas tego etapu robót często popełniane są liczne błędy, których skutkiem mogą być poważne problemy z zawilgoceniem obiektu. Mając na uwadze zapobieganie podobnym przypadkom, opisaliśmy pięć najczęściej popełnianych błędów związanych z hydroizolacjami fundamentów.

Brak projektu

Bez precyzyjnego projektu trudno zapewnić skuteczną ochronę budynku przed wodą. Rozwiązanie hydroizolacji każdorazowo powinno być dostosowane do specyfiki obiektu oraz warunków gruntowo-wodnych. Hydroizolacja jako system powinna również zapewniać właściwą współpracę pomiędzy poszczególnymi jej elementami oraz konstrukcją obiektu. Nawet najlepsza powłoka wodochronna powinna być uzupełniona o skuteczne uszczelnienie tak zwanych miejsc krytycznych. Wszystkie te elementy stanowią składową prawidłowo opracowanej dokumentacji projektowej. Wybrakowana i niedokładna dokumentacja skutkuje improwizacją na etapie budowy, co przekłada się na uszkodzenia i nieszczelności hydroizolacji.

Oczywiście sporządzenie odpowiedniego projektu nie gwarantuje, że prace wykonane zostaną bezbłędnie. Nawet przy najdokładniejszej dokumentacji jakość wykonania hydroizolacji zależy od kompetencji wykonawcy oraz skuteczności nadzoru nad realizacją robót.

Oszczędzanie na jakości

Szukanie oszczędności podczas budowy to zrozumiałe podejście, jednak w kontekście hydroizolacji fundamentów może prowadzić do kosztownych błędów. Problemy nie powinny się pojawić, o ile szuka się oszczędności wybierając rozwiązania równoważne jakościowo, które zapewnią wymagany poziom ochrony. Częstą praktyką, szczególnie na mniejszych budowach, jest jednak dobór rozwiązań w oparciu o najniższą cenę zakupu materiału. Nadal spotkać można się ze stosowaniem pap na welonie szklanym lub nawet tekturze, czy też wbudowaniem jako „hydroizolacji” cienkich folii budowlanych. Należy mieć na uwadze, że nieprzemyślane oszczędności mogą prowadzić do poważnych problemów i znacznych kosztów związanych z naprawami powstałych usterek lub nawet brakiem możliwości skutecznej naprawy.

Niekompatybilne materiały, nieszczelne połączenia

Jednym z najczęstszych problemów w kontekście hydroizolacji fundamentów jest stosowanie materiałów niekompatybilnych, których trwałe i skuteczne połączenie jest niemożliwe. Problem ten wiąże się i najczęściej wynika z pierwszego opisanego błędu. Zagadnienie doboru materiałów oraz sposobu ich połączenia powinno zostać rozwiązane na etapie sporządzania dokumentacji projektowej. Wyróżnić można następujące aspekty z tym związane:

• Brak Trwałego Połączenia – połączenie niekompatybilnych materiałów w sposób trwały jest zazwyczaj niemożliwe, co prowadzi do powstawania uszkodzeń powłoki i nieszczelności. Sytuacja taka ma najczęściej miejsce przy próbie sklejenia papy z folią lub próby aplikacji szlamów cementowych na materiały bitumiczne.
• Korozja i degradacja – kontakt niektórych materiałów lub szkodliwe oddziaływanie środowiska może prowadzić do ich stopniowego niszczenia. Zjawisko to osłabia skuteczność hydroizolacji i ma miejsce np. w przypadku tworzyw sztucznych nieodpornych na bitumy lub promieniowanie UV.
• Niewłaściwa warstwa ochronna – wykonana hydroizolacja wymaga zabezpieczenia przed uszkodzeniem warstwą ochronną. W niektórych sytuacjach stanowi ona jednak przyczynę uszkodzenia powłok. Ma to miejsce szczególnie w przypadku folii kubełkowych, które ułożone niewłaściwie dziurawią hydroizolację.
• Błędne wykonanie połączeń – brak zakładów, nieodpowiednie przygotowanie materiałów do połączenia oraz próba ich łączenia „na styk”. Takie praktyki nie zapewniają szczelności powłok i stanowią miejsca przecieków.

Koszt poprawnie wykonanych hydroizolacji to około 1-3% wartości inwestycji, koszt naprawy skutków błędnie wykonanych powłok może osiągnąć nawet 40-60%.

Nieodpowiednie przygotowanie podłoża

Często również brak jakichkolwiek zabiegów związanych z przygotowaniem podłoża skutkuje trudnościami w prawidłowej aplikacji materiałów. Przyczepność hydroizolacji do podłoża na całej powierzchni odgrywa ważną rolę, uniemożliwiając rozprzestrzenianie się wody pod hydroizolacją w przypadku jej perforacji oraz jej zniszczenie w wyniku odspojenia od podłoża.

• Zanieczyszczenia powierzchni – pył, brud, luźne cząstki, oleje, pozostałości środków antyadhezyjnych zmniejszają przyczepność hydroizolacji do podłoża.
• Nierówne podłoże – wgłębienia lub wypukłości utrudniają nałożenie preparatów powłokowych w wymaganej grubości oraz zwiększają ich zużycie.
• Nadmierna wilgotność – zamknięta w podłożu wilgoć skutkuje powstaniem pęcherzy osmotycznych i pękaniem powłoki.

Niewłaściwa grubość warstw

Zbyt grube lub za cienkie warstwy, szczególnie w przypadku materiałów powłokowych, prowadzą do ich uszkodzenia oraz nieszczelności. Efektywna ochrona przed wnikaniem wody wymaga stosowania odpowiedniej grubości materiałów, zdolnych do przeniesienia obciążenia wodą oraz współpracy z konstrukcją budynku.

• Zbyt cienkie warstwy – to błąd, który może prowadzić do łatwego uszkodzenia i nieszczelności, zwłaszcza podczas prac ziemnych czy obciążeń mechanicznych.
• Zbyt grube warstwy preparatów powłokowych – niewiedza lub chęć skrócenia czasu robót przyczynia się do pękania zbyt grubych warstw materiału oraz utrudnia odparowanie wody lub rozpuszczalnika zamkniętego pod wstępnie związaną warstwą.
• Niewłaściwa grubość materiału w miejscach krytycznych – zaniedbywane są narożniki, miejsca łączeń i przejścia między różnymi powierzchniami. Niedokładne zabezpieczenie tych obszarów może skutkować przeciekami.

Podsumowanie

Hydroizolacje elementów zagłębionych w gruncie to szczególnie wymagający etap budowy, który nie daje drugiej szansy na poprawki. Po zakończeniu prac i zasypaniu fundamentów dostęp do tych elementów jest bardzo utrudniony. W przypadku popełnienia błędów podczas hydroizolacji naprawa może okazać się niezwykle kosztowna lub nawet niewykonalna. Dlatego tak ważne jest, aby prace te zostały wykonane prawidłowo.