Aktualne przepisy pośrednio narzucają minimalną wymaganą grubość termoizolacji. Często jednak spotkać można się z wątpliwościami, czy warto zastosować ocieplenie o większej grubości oraz jak bardzo jest to opłacalne. Wartość potencjalnych oszczędności zależy od wielu czynników, jednak jest możliwa do oszacowania. Proces optymalizacji pozwala na wyznaczenie racjonalnej dla konkretnego obiektu grubości termoizolacji. Racjonalnej, czyli wyznaczonej na podstawie kompletu wiarygodnych danych, składających się na rozwiązanie, które w perspektywie długoterminowej okaże się najkorzystniejszym dla inwestora, czyli najtańszym.

Dlaczego grubość termoizolacji ma znaczenie?

Decyzje podjęte na etapie projektowania wpływają na trwałość budynku, jak i koszty budowy oraz wieloletniej eksploatacji. Dotyczy to również termoizolacji, której dobór jedynie na podstawie obowiązujących wymagań prawnych, nie gwarantuje osiągnięcia najkorzystniejszych dla inwestora rezultatów. Spośród szeregu czynników, na które wpływ mają parametry zastosowanej termoizolacji, jako najistotniejsze wyróżnić można:

• Koszty eksploatacji – im lepsze ocieplenie przegród, tym mniejsze straty ciepła i niższe koszty związane z ogrzewaniem w sezonie zimowym oraz chłodzeniem w okresie letnim. Racjonalna grubość termoizolacji może ograniczyć do minimum koszty inwestycyjne oraz eksploatacyjne.
• Komfort – racjonalnie dobrana grubość termoizolacji pozwoli na utrzymanie komfortowych warunków wewnątrz budynku przy minimalnych nakładach finansowych. Jednocześnie parametry materiału izolacyjnego, szczególnie w przypadku poddaszy użytkowych, wpływają na ograniczenie przegrzewania pomieszczeń w sezonie letnim, przyczyniając się do zmniejszenia zapotrzebowania na energię do chłodzenia.
• Ochrona środowiska – budynki o lepszej izolacji termicznej generują mniejsze emisje zanieczyszczeń, ponieważ wymagają mniejszej ilości energii na utrzymanie komfortowej temperatury wewnętrznej. Poprawa efektywności energetycznej budynków przyczynia się do redukcji emisji gazów cieplarnianych i zmniejszenia negatywnego wpływu na klimat.
• Wzrost wartości nieruchomości – klasa energetyczna budynku wpływa na jego wartość. Rozsądna termoizolacja domu nie tylko przynosi oszczędności, ale także podnosi wartość nieruchomości, co może okazać się istotne przy ewentualnej sprzedaży.

Termoizolacja jako inwestycja

Z uwagi na klimat Polski, właściwe rozwiązanie termoizolacji przegród zewnętrznych stanowi jeden z kluczowych elementów każdego budynku. Ze względu na rolę jaką odgrywa termoizolacja w przegrodzie, jej grubość stanowi rodzaj inwestycji, przynoszącej oszczędności finansowe wraz z upływem czasu. W oparciu o szeroki zestaw danych charakterystycznych dla rozważanego obiektu wyznaczyć można dla każdej przegrody budynku (ściany, dach, podłoga) grubość termoizolacji, dla której łączne koszty wbudowania materiału oraz eksploatacji budynku w analizowanym okresie będą najniższe. Dzięki dobraniu ekonomicznie uzasadnionej grubości termoizolacji inwestor uzyska najwyższe oszczędności przy najniższych możliwych kosztach budowy. Ideowy wykres zależności kosztów od grubości termoizolacji przegrody przedstawia Rysunek 1.

Rysunek 1. Zależność kosztów od grubości termoizolacji przegrody.

• Koszt eksploatacji – koszty związane z pokryciem strat ciepła przez analizowaną przegrodę, w rozpatrywanym okresie, przy założonym systemie ogrzewania.
• Koszt inwestycyjny – koszty związane z zakupem oraz montażem materiału termoizolacyjnego
• Koszt sumaryczny – suma wydatków związanych z realizacją oraz eksploatacją przegrody w analizowanym okresie

Widać, że wraz ze zwiększeniem grubości termoizolacji spadają koszty eksploatacji budynku, co wynika z ograniczenia strat ciepła przez przegrodę. Jednocześnie, wraz ze wzrostem grubości termoizolacji rosną jednak koszty inwestycyjne związane z zakupem materiału termoizolacyjnego oraz jego montażem. Ekonomicznie uzasadnioną grubość termoizolacji wyznaczają natomiast najniższe koszty sumaryczne, co zaznaczono na wykresie linią przerywaną. Uwzględnienie łącznego kosztu realizacji ocieplenia oraz kosztów związanych z eksploatacją w rozpatrywanym okresie pozwala na wybranie najkorzystniejszego finansowo rozwiązania.

Optymalna grubość termoizolacji przegrody pozwala na minimalizację wydatków dzięki uzyskaniu najniższych kosztów budowy, przy jednoczesnych najniższych kosztach ogrzewania budynku.

Zależność powyższą dla wybranych grubości termoizolacji zobrazowano również w postaci skumulowanego wykresu kolumnowego na Rysunku 2.  Wykres przedstawia udział poszczególnych składowych w łącznych kosztach wybranych wariantów grubości ocieplenia. Widać wyraźnie, że wraz ze wzrostem grubości termoizolacji rosną koszty inwestycyjne, spadają jednak koszty eksploatacji obiektu. Optymalny wariant odpowiada natomiast najniższym kosztom sumarycznym stanowiącym sumę kosztów inwestycyjnych oraz eksploatacyjnych.

Rysunek 2. Zależność kosztów sumarycznych od grubości termoizolacji przegrody.

Optymalna grubość ocieplenia

Ekonomicznie uzasadniona grubość ocieplenia powinna zostać wyznaczona dla każdej tracącej ciepło przegrody budynku (ściany, dach, podłoga). Takie podejście pozwoli na maksymalne ograniczenie wydatków, dzięki minimalizacji kosztów budowy, jak i kosztów eksploatacji budynku. Obliczenia optymalizujące stanowią wiarygodne źródło informacji, ze względu na uwzględnienie szeregu czynników wpływających na opłacalność inwestycji w długim horyzoncie czasowym, takich jak:

• współczynnik przewodzenia ciepła materiału termoizolacyjnego,
• koszt materiału termoizolacyjnego,
• koszt montażu termoizolacji,
• dane klimatyczne charakterystyczne dla rozpatrywanej lokalizacji budynku,
• koszt ogrzewania (wynikający ze sprawności źródła ciepła oraz rodzaju nośnika energii),
• zmianę wartości pieniądza w czasie,
• zmianę ceny nośników energii w czasie.

Obliczenia prowadzone są na podstawie wskaźnika wartości bieżącej netto inwestycji (NPV). Dodatnia wartość tego wskaźnika informuje o opłacalności wbudowania odpowiadającej grubości termoizolacji. Natomiast w przypadku ujemnej wartości wskaźnika inwestycja w warstwę ocieplenia jest nieopłacalna. Z punktu widzenia inwestora najważniejsza jest grubość termoizolacji odpowiadająca maksymalnej wartości wskaźnika NPV. Dla tej wartości uzyskiwane są najniższe łączne koszty inwestycyjne oraz koszty eksploatacji budynku. Przykładowy wykres charakterystyki NPV przedstawia rysunek 3.

Rysunek 3. Wartość wskaźnika wartości bieżącej netto inwestycji (NPV)

Na optymalną grubość ocieplenia największy wpływ ma cena energii oraz koszt termoizolacji. Główne zależności między tymi parametrami kształtują się następująco:

• Wraz ze spadkiem cen energii spada ekonomicznie uzasadniona grubość ocieplenia, natomiast w przypadku droższych nośników energii optymalna grubość termoizolacji przyjmuje wyższe wartości.
• W przypadku tanich materiałów izolacyjnych ekonomicznie uzasadniona grubość ocieplenia przyjmuje wartości większe, natomiast w przypadku drogich termoizolacji, optymalna ich grubość jest mniejsza.

Podsumowanie

Przyjęte parametry termoizolacji wpływają przede wszystkim na koszty utrzymania domu w perspektywie długoterminowej oraz na koszt jego budowy. Brak stosownych obliczeń z zakresu efektywności energetycznej budynku może odbić się negatywnie na kieszeni inwestora. Optymalna, wyznaczona w oparciu o rachunek ekonomiczny, grubość termoizolacji to podstawa do minimalizacji wydatków dzięki uzyskaniu najniższych kosztów budowy, przy jednoczesnych najniższych kosztach ogrzewania budynku.

Koszty to jedna z kluczowych kwestii wpływających na cały proces budowlany. Rozważne decyzje pozwalają jednak na podejmowanie wyborów przekładających się na znaczne oszczędności w trakcie realizacji inwestycji, bez utraty trwałości oraz komfortu użytkowania obiektu. Jedną z takich decyzji jest wybór technologii oraz materiałów budowlanych. Przegrody zewnętrzne stanowią znaczny udział w całkowitym koszcie budowy, jednocześnie sposób ich wykonania decyduje również o komforcie termicznym, jak i akustycznym wewnątrz budynku. W poniższym artykule przybliżymy główne aspekty wpływające na koszt wykonania ścian zewnętrznych, jak i przedstawimy oszczędności uzyskane dzięki przemyślanym decyzjom, przez jednego z naszych klientów.

5 rzeczy, które wpływają na koszt ściany

Jednymi z najważniejszych czynników wpływających na koszt przegrody jest rodzaj materiałów oraz koszt ich wbudowania. Ściany to jednak nie tylko element konstrukcyjny, ale i przegroda odpowiadająca za utratę ciepła z budynku, jak i zapewnienie komfortu akustycznego we wnętrzach. Materiał konstrukcyjny ścian bierze również udział w bilansie energetycznym budynku, wpływając na komfort termiczny użytkowników oraz koszty ogrzewania i chłodzenia. Dlatego porównywanie kosztów jedynie materiału murowego jest mylące, nie przedstawia całości obrazu i nie pozwala na podjęcie rzetelnej decyzji przynoszącej największe oszczędności. Aby minimalizować koszty budowy, warto dokładnie zweryfikować dostępne rozwiązania. Oto kilka czynników, które należy wziąć pod uwagę:

• Wymagana nośność – zależy od ukształtowania ustroju konstrukcyjnego budynku oraz obciążeń przypadających na dany element. Odpowiednia wytrzymałość rozważanych materiałów jest podstawowym kryterium zapewniającym stabilność i trwałość całego budynku.
• Wymagania akustyczne – zewnętrzne źródła hałasu oraz oczekiwany komfort wewnątrz obiektu mogą wpływać na zastosowanie konkretnych materiałów i rozwiązań.
• Warunki cieplno-wilgotnościowe – wymagania prawne oraz warunki klimatyczne determinują konieczną do zastosowania grubość izolacji cieplnej. Różni się ona w zależności od właściwości przyjętego materiału murowego, co ma bezpośredni wpływ na sumaryczny koszt przegrody.
• Cena materiału – koszt elementów murowych oraz izolacji termicznej to kluczowy składnik łącznego kosztu przegrody.
• Cena montażu – różni się w zależności od rodzaju materiału murowego oraz izolacji termicznej.

Jak zaoszczędzić kilkanaście tysięcy, wybierając materiał ścienny.

Jeden z naszych klientów w ramach realizacji projektu budowlanego zdecydował się zlecić nam również przeprowadzenie analizy ekonomicznej rozwiązań ścian zewnętrznych. Na podstawie wstępnych ustaleń wytypowano kilka wariantów, których realizację dopuszczał inwestor. Wyniki w postaci kosztu realizacji metra kwadratowego każdego z rozważanych rozwiązań zobrazowano na wykresie. Jako podstawę porównania przyjęto współczynnik przenikania ciepła przez przegrodę, który dla wszystkich wariantów jest identyczny i wynosi 0,163 [W/(m²K)].

Klient, zanim zdecydował się na współpracę w zakresie opracowania omawianej analizy ekonomicznej, na podstawie zasłyszanych opinii był przekonany do wariantu S1. Miał on okazać się najtańszy i najprostszy w realizacji. Po zapoznaniu się z wynikami oraz przeanalizowaniu czynników pozaekonomicznych klient zdecydował się jednak ostatecznie na realizację wariantu S2. Osiągnął dzięki temu znaczne oszczędności finansowe. Przy powierzchni ścian zewnętrznych projektowanego obiektu około 130 m², zmniejszono sumaryczny koszt ich wykonania o prawie 9 tysięcy złotych netto. Stanowi to redukcję kosztu realizacji o ponad 15% względem pierwotnie zakładanego wariantu. Natomiast gdyby podjęto decyzję o realizacji najkorzystniejszej finansowo opcji (wariant S4), łączna oszczędność osiągnęłaby wartość prawie 13 tysięcy złotych netto, co przełożyłoby się na ponad 20% oszczędności względem pierwotnego rozwiązania.

Uzyskana oszczędność (przy założeniu 130 m2 powierzchni ścian zewnętrznych) względem pierwotnie zakładanego wariantu realizacji (S1) wynosi dokładnie:

• Dla wariantu S2 (wybór inwestora) – 8 743,80 zł netto.
• Dla wariantu S4 – 12 555,40 zł netto.

Natomiast maksymalna różnica pomiędzy rozpatrywanymi wariantami (S7 – S4) wynosi aż 17 951,70 zł netto. Zwrócić uwagę należy na fakt podania kwot netto, w związku z czym rzeczywista oszczędność będzie jeszcze większa.

Dzięki przeprowadzonej analizie ekonomicznej zredukowano koszt budowy domu o około dziewięć tysięcy złotych. Te oszczędności umożliwiły dostosowanie projektu do dodatkowych upodobań, bez przekroczenia początkowo założonego budżetu.

Podsumowanie

Optymalny wybór materiałów to jeden z kluczowych elementów minimalizacji kosztów budowy. Powyższy przykład potwierdza, że inwestycja w czas poświęcony na skrupulatne porównanie dostępnych możliwości może przynieść znaczące oszczędności. Najważniejsze decyzje w tym obszarze warto konsultować z ekspertem, by przyniosły one największe korzyści.